De meeste mensen kennen de naam ‘Noorthey’ waarschijnlijk van de Algemene begraafplaats. Maar dat er op het grondgebied van de aangrenzende camping en het huidige kassencomplex aan de Noortheylaan een opvoedingsinstituut voor ‘Jongeheeren’ was gevestigd is misschien minder bekend.


03 11 2018 foto 1 portret Petrus de Raadt Noorthey
Foto 1 portret van Petrus de Raadt, de oprichter van het Instituut Noorthey

Dit verhaal begint zo’n 200 jaar geleden op het eeuwenoude landgoed van kasteel Duivenvoorde. Om precies te zijn aan de uiterste noordzijde van Veur op de grens met Voorschoten.

03 11 2018 foto 2 Noordaa Nieuwe kaart van s Gravenhage jaar 1839 detail kaart Noorthey met tolhuis
Foto 2 Kaart van Noorda uit 1839 met in het kader “Noorthey’

Hoewel de meeste inwoners van Veur aan het begin van de 19e eeuw werkzaam waren op het land, en de kinderen met een beetje geluk enkele klassen van de lagere school hadden doorlopen, bood Instituut Noorthey onderwijs aan kinderen uit de zeer welgestelde families. De jonge jongens tussen 11 en 18 jaar waren voornamelijk afkomstig uit vooraanstaande en adellijke families en het patriciaat
Op den 20e juni 1820 koopt Petrus de Raadt van de Voorburgse loodgieter Albertus Mens de buitenplaats ‘Schakenbosch’
Naast en achter de buitenplaats en de heerenwoning worden gebouwen opgetrokken waarin het te openen instituut voor opvoeding en onderwijs zal worden gehuisvest. Na de inrichting stelt Petrus de Raadt een prospectus op voor de ouders en de leerlingen. Op den 9e januari 1821 komt zijn eerste leerling de heer J.H. Knottenbelt uit Mijnsheerenland. In de loop der jaren komen er steeds meer leerlingen bij.

03 11 2018 foto 3 LStk 1855 11 idnr 263 Noorthey voorzijde
Foto 3 gemeentearchief Leidschendam-Voorburg Noorthey voorzijde in 1855

03 11 2018 foto 4 Noorthey instituut achterzijde in 1860 Lutgers
Foto 4 gemeentearchief Leidschendam-Voorburg achterzijde van het Instituut Noorthey rond 1860

In 1823 werd het lesgeld vastgesteld op 1.200 gulden per jaar.
Hij zorgde ervoor dat tucht, kennis en sport een voorname plaats inname binnen zijn instituut.
Iedere leerling had een eigen tuintje, hierin zag de Raadt een aansporing van vleit en arbeidzaamheid en lust voor orde netheid en regelmaat.
Voor de leerlingen was er ondanks het drukke lesschema voldoende tijd om aan sport te doen. Vele sporten op Noorthey waren voor die tijd een noviteit. In 1825 kon men schermlessen volgen en speelden men tennis, cricket en hockey.

In 1841 koopt Petrus de Raadt het buiten ‘Groot Stadwijk’ en gaat daar wonen.

03 11 2018 foto 5 Stadwijk Voorschoten jaar 1855 PJ Lutgers Jpeg pix 1800
Foto 5 het buiten ‘Stadwijk’ te Voorschoten rond 1855

Omdat deze grond particulier eigendom was, stond er op de hoek van de huidige Noortheylaan met de Veursestraatweg een tol.

03 11 2018 foto 6 nota overgangsrecht noortheylaan jaar 1913 foto 1335 JpegFoto 6 Nota overgangsrecht toegang oprijlaan Noortheylaan jaar 1913